Strategische interventie gezinstherapie: Het herstel van vertrouwen en verbinding bij Bart en zijn gezin

Bart kijkt ons stralend met glunderende ogen aan en zegt: “Papa en mama, ik heb het zelf gedaan!”Dit stralende moment van Bart is het resultaat van een strategische interventie tijdens de gezinstherapie, waarbij hij werd uitgedaagd om zijn grenzen te verleggen en ouders ervaarde wat ze anders konden doen zodat het ‘probleemgedrag’ verminderde.  

De uitdaging van Bart en zijn gezin

Aan dit prachtige moment ging flink wat strijd, irritatie en spanning vooraf. Bart stopt op school met activiteiten als het tegenzit en denkt vaak dat hij het niet kan.

In de therapie kregen Bart, zijn vader en zijn moeder de opdracht om het bloktangram op te lossen. Ze mochten samen kiezen of Bart dit alleen zou doen of dat alle gezinsleden samen zouden werken.

Ouders nemen de leiding, maar Bart trekt zich terug

Bart wilde al beginnen met bouwen, waarop zijn vader zei: “Bart, stop, we moeten eerst even overleggen.” Vader nam duidelijk de leiding en verzamelde krachtig de gezinsleden bij elkaar. Bij Bart was echter de energie om te beginnen al verdwenen. Zijn moeder bekeek het papier en gaf aan te weten hoe ze het probleem samen konden oplossen.

Zijn vader merkte dat Bart zich terugtrok en vroeg hem wat er aan de hand was. Bart reageerde nukkig en zei niets. Zowel vader als moeder probeerden Bart te betrekken bij het oplossen van het bloktangram, maar hoe meer ze dit probeerden, hoe geïrriteerder en gespannener Bart werd. De spanning en irritatie liepen bij iedereen op, en moeder zei: “Dit is precies wat er altijd gebeurt!”

Relectie en bespreking: Bewustwording van gezinsdynamieken

Na de escalatie van spanning en irritatie bespreken we samen wat er gebeurd is. Samen met de therapeut reflecteren we en bespreken we wat er gebeurt. Dit helpt om bewustwording te creëren en inzicht te krijgen in de dynamieken binnen het gezin.

Experiment: Nieuwe interactiepatronen verkennen

Ik stel voor om een experiment uit te voeren. Bart blijft nukkig. Ik voel dat hij luistert, maar hij blijft de andere kant opkijken. Ik fluister naar de ouders dat ik een nog veel moeilijkere opdracht heb en dat ik denk dat Bart dit zou kunnen, maar dat zijn ouders zich er niet mee mogen bemoeien.

Ik voel dat de spanning bij Bart wat zakt en heel even kijkt hij onze kant op. Zodra hij merkt dat we dit zien, kijkt hij weer stoïcijns vooruit.

De doorbraak van Bart

Intern voel ik mijn eigen spanning oplopen. Wat wil ik hem graag in beweging krijgen, maar als ik hetzelfde doe als de ouders en hem ga motiveren, bereik ik waarschijnlijk het tegenovergestelde.

Ik zeg tegen de ouders dat ik de zeer moeilijke opdracht, met daarop drie bloktangrammen, op de grond ga leggen. Ik leg de opdracht zo neer dat Bart het net kan zien en nodig de ouders uit om bij mij te komen zitten aan de andere kant van de ruimte.

Een uitdagende opdracht zonder inmenging van de ouders

Samen met de ouders loop ik naar de andere kant en geef aan dat ze pas mogen helpen als Bart erom vraagt.

Na ongeveer 15 minuten, waarbij het voor moeder makkelijker was om niets te doen dan voor vader, kijkt Bart ons stralend aan met glunderende ogen en zegt: “Ik heb het zelf gedaan!”

Ervaringsgericht werken met gezinnen

In deze gezinstherapie werd Bart door middel van een strategische interventie uitgedaagd om zijn eigen capaciteiten te ontdekken en zelfstandig te handelen. Door een moeilijke opdracht aan te bieden en de ouders iets anders te laten doen dan gewoonlijk, kon Bart zijn zelfvertrouwen vergroten en trots verkondigen dat hij het zelf had gedaan. Dit illustreert de kracht van strategische interventies in gezinstherapie en hoe ze kunnen leiden tot positieve veranderingen in de gezinsdynamiek.

Ben je als professional geïnteresseerd in meer inspiratie om ervaringsgericht te werken met gezinnen? Kijk dan eens bij de gratis challenge ‘ervaringsgerichte interventies in de gezinstherapie’. Wil je direct aan de slag en voor elke gezinshulpvraag een ervaringsgerichte interventie kunnen toepassen? Kijk dan eens bij de Gezin in Beweging (GIB-methode).